دکتر رضا منصوری در گفتگو با خبرنگار مهر به طرح ساخت تلسکوپ ملی اشاره کرد و گفت: در اوایل دهه 80 طرح ساخت تلسکوپ ملی رده 2 متری (2 تا 4 متری) به دولت ارائه شد که با تاخیر، اجرای این طرح به پژوهشکده نجوم ابلاغ شد.

وی افزود: با توجه به شرایط منطقه و تحولات جهانی در نهایت ساخت تلسکوپ 3 متری که یک تلسکوپ متوسط است، تصویب شد و اجرای آن در دستور کار قرار گرفت.

دلایل انتخاب تلسکوپ 3 متری 

منصوری در خصوص دلایل انتخاب تلسکوپ 3 متری گفت: در ابتدای کار بر روی ساخت تلسکوپهای یک، 2 و 5 متری از لحاظ میزان بازدهی و هزینه های ساخت مطالعه شد و نتایج این بررسیها نشان داد که مناسب ترین تلسکوپ برای کشور ما تلسکوپ 3 متری است که با استفاده از آن می توانیم مقالات علمی تولید و با همکاری سایر کشورها پروژه های تحقیقاتی تعریف و اجرا کنیم.

رئیس انجمن فیزیک ایران با تاکید بر اینکه هر چه از تلسکوپهای 2 متری به سمت 4 متری می رویم به لحاظ تکنولوژیکی پیچیده تر و از لحاظ هزینه، سنگین تر می شود به مهر گفت: از این رو با در نظر گرفتن تحولات علمی 10 سال آینده در این رشته علمی و سند چشم انداز که قرار است سهمی از تولیدات علمی در این حوزه را داشته باشیم، ساخت تلسکوپ 3 متری انتخاب مناسبی است.

دکتر رضا منصوری - مجری طرح رصدخانه ملی ایران

منصوری به نحوه ساخت این تلسکوپ اشاره کرد و ادامه داد: برای ساخت این ابزار نجومی چند راه در پیش رو داشتیم. یا باید ساخت و نصب آن را به یکی از شرکتهای خارجی سفارش می دادیم یا خودمان می ساختیم و نصب می کردیم و یا اینکه مدیریت ساخت آن را بر عهده می گرفتیم. 

وی با اشاره به توانمندیهای علمی داخل کشور تاکید کرد: از میان این راهکارها، روش مدیریت ساخت را انتخاب کردیم چرا که  ساخت کلیه بخشهای تلسکوپ در داخل کشور غیر قابل دفاع بود چون دانش فنی آن را نداشتیم ولی با مدیریت این پروژه، زیرساختهای لازم در کشور برای اجرای پروژه های علمی در این حوزه و سایر حوزه ها ایجاد می شود.

تولید 80 درصد بخشهای مکانیکی تلسکوپ ملی توسط محققان داخل کشور

رئیس انجمن فیزیک ایران با تاکید بر اینکه طراحی و ساخت تلسکوپ در دانشگاه "لوند" سوئد انجام می شود به مهر گفت: بخش اپتومکانیکی که مسئول حرکت تلسکوپ است، بسیار حساس است که با توجه به اینکه دانش فنی آن در کشور وجود ندارد در دانشگاه "لوند" اجرا می شود ولی بیش از 80 درصد از بخشهای مکانیکی که شامل بخشهایی چون نگهدارنده تلسکوپ و گنبد است در داخل کشور تولید خواهد شد.

راه اندازی تلسکوپ ملی در 5 تا 7 سال آینده

منصوری با بیان اینکه این تلسکوپ 5 تا 7 سال آینده راه اندازی می شود، ادامه داد: بخش طراحی این تلسکوپ پیشرفتهای زیادی کرده است و در حال حاضر در حال مذاکره با دو شرکت اروپایی برای خرید شیشه خام تلسکوپ هستیم که پس از نهایی شدن مذاکرات، شیشه خریداری شده برای صیقل دادن و شکل دهی آینه های تلسکوپ ارسال می شود.

وی به مشکلات اجرایی این پروژه پرداخت و گفت: هر چند که از سوی سطوح بالاتر دولتی و مدیریتی حمایتهای مناسبی از اجرای این طرح شده است ولی در سطوح پایینی هنوز به ضرورت اجرای این طرح اعتقادی ندارند که امیدواریم با مذاکراتی که در این زمینه می شود به ضرورت راه اندازی رصد خانه و ساخت تلسکوپ واقف شوند.