به گزارش خبرنگار مهر در مشهد، دکتر محمد تقی بحرینی طوسی ظهر امروز در جمع خبرنگاران در محل دانشگاه علوم پزشکی مشهد افزود: سرطان یکی از بیماری هایی است که در دنیا و در ایران از عوامل عمده مرگ محسوب می شود و جز بیماریهای صعب العلاج است که برای درمان از  پرتو درمانی، شیمی درمانی یا ترکیب این دو با جراحی مورد استفاده قرار می گیرد که در مواردی نیز پاسخگوی درمان نیست.

رئیس مرکز تحقیقات فیزیک پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد تصریح کرد: در ایران مراکز رادیو تراپی و تاسیساتی که مورد استفاده قرار می گیرد محدود هستند و علاوه بر آن واردات این دستگاه ها نیاز به ارز بالایی دارد و ساخت مالتلیف کولیماتور ها " multileaf collimator " نیازمند تکنولوژی پیچیده ای است که به صورت دستگاه مکمل بر روی دستگاههای شتاب دهنده خطی نصب و اشعه آن را کنترل و هدایت می کنند.

دکتر بحرینی اظهار داشت: کشورهای آمریکا، سوئد، آلمان و ژاپن در ساخت این تکنولوژی دست دارند و ما بقی کشورها وارد کننده هستند و می توان گفت کشور ما پنجمین کشوری است که به این تکنولوژی دست می یابد.

رئیس مرکز تحقیقات فیزیک پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اشاره به قیمت تمام شده این نمونه آزمایشی گفت: با حسب عدم در نظر گرفتن حق الزحمه و با حداکثر صرفه جویی و عدم بکار بردن جنس مخصوص ابزار و تیغه ها مبلغ  25 میلیون تومان برای ساخت این دستگاه هزینه شده است.

وی در همین راستا خاطر نشان کرد: در ساخت نمونه واقعی آن در ایران این قیمت به حدود 150 تا 200 میلیون تومان می رسد که باز هم قیمتی معادل ربع قیمت انواع خارجی است ولی مزیت عمده این طرح این است که ما به دانش این تکنولوژی دست یافتیم و علاوه بر آن صرفه جویی های ارزی به دنبال دارد چرا که قیمت خارجی این دستگاه در بخش سخت افزاری و نرم افزاری حدود 625 هزار دلار است.
 
استاد گروه فیزیک پزشکی دانشکده پزشکی مشهد انگیزه ساخت این دستگاه را مورد توجه قرار داد و گفت: به دلیل نبود این تکنولوژی درکشور و نیاز مبرم مردم به درمان با حداقل آسیب مخصوصاَ در اشعه درمانی این طرح به عنوان طرح پروژه دکترای دکتر ناصری تعریف و بخشی از هزینه های آن نیز از محل جایزه طرح قبلی که در جشنواره رازی مقام آورده بود، تامین شد و این طرح در دو بخش دستیابی به سخت افزار و نرم افزار این تکنولوژی به انجام رسید.

دکتر بحرینی به نحوه عملکرد این دستگاه اشاره کرد و عنوان داشت: برخی از انواع سرطان که به صورت غده و بافت حجمی هستند و در درمان آنها از اشعه دستگاههای شتاب دهنده خطی استفاده می شود متاسفانه در برخورد اشعه سلولهای سالم نیز دچار آسیب می شوند که این دستگاه با نحوه عملکرد خود آسیب را به حداقل ممکن می رساند.

وی افزود: غده سرطانی از ابعاد مختلف اسکن می شود و تصاویر به دستگاه داده می شود و نقش آن شکل دهی به میدان اشعه است و تصاویر مقطعی پردازش و به این سیستم منتقل می شود و بخش نرم افزاری در غالب فرمانهایی به تیغه های مالتلیف منتقل می شوند تا در نهایت بتوانند شکل میدان ایجاد شده منطبق بر ناحیه تومرال باشد و هرچه تعداد تیغه ها بیشتر باشد شکل تشکیل شده بسیار به ناحیه تومرال شبیه تر است.

دکتر بحرینی ادامه داد: این دستگاه به صورت جداگانه بارها با موفقیت آزمایش شده ولی به دلیل نبود نمونه واقعی با جنس خاص تیغه های تنگستنی هنوز بر روی دستگاههای شتاب دهنده خطی در حال انجام پرتو افکنی به بدن موجود زنده مورد آزمایش قرار نگرفته است و تعداد تیغه های بکار رفته در این مالتلیف 52 تیغه بسیار نازک و کوچک است که با کمک موتورهای ویژه تنظیم کننده شکل ناحیه تومورال را به خود می گیرند.  

رئیس مرکز تحقیقات فیزیک پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در پایان گفت: البته با فاصله زمانی، دستگاهی مشابه با شش تیغه و با تفاوتهایی در دانشگاه شهید بهشتی ساخته و طراحی شده و امیدوارم این گونه فعالیتها در مراکز متعدد کشور بیشتر شود و به نتیجه برسد زیرل ا نگیزه ها در کشور ما و در بین جوانان زیاد است ولی سازمانهایی که وظیفه دارند تحقیقات را تشویق کنند توفیق کافی در این امر را به دست نیاورده اند.