تولید رآکتور و سانتریفیوژ دور بالا برای سنتز نانوزئولیت در کشور محققان کشورمان در پارک علم و فناوری دانشگاه تهران موفق به طراحی و ساخت راکتور و سانتریفیوژ دور بالا برای انجام پروژه های نانو زئولیت در مقیاس آزمایشگاهی شدند. دکتر حسین کاظمیان مجری طرح در گفتگو با خبرنگار مهر، ناپایداری ذاتی نانو زئولیتها در شرایط واکنش را یکی از مشکلات جدی سنتز زئولیتها ذکر کرد و گفت: این عامل باعث شده تا طراحی و ساخت پایلوت قبل از صنعتی کردن فرآیند ساخت زئولیتها از اهمیت بیشتری نسبت به سایر مواد برخوردار شوند که متاسفانه با توجه به پتانسیلی که برای مصرف زئولیت در صنایع استراتژیک نفت و گاز و پتروشیمی، صنایع شوینده، کنترل آلاینده های محیط زیست و نیز تولید اکسیژن و نیتروژن از هوا دارد ولی آزمایشگاههای اختصاصی و مجهز برای بررسی همه جانبه زئولیتها تاکنون در کشور ایجاد نشده است.وی افزود: از این رو گروه تحقیق و توسعه ما به عنوان اولین گروه تخصصی متمرکز بر روی دانش و فناوری زئولیتها در کشور، توانست اولین مینی پایلوت زئولیت شامل راکتور، سانتریفیوژ دور بالا و دستگاه تولید آب صنعتی از روش تقطیر را در مرکز رشد پارک علم و فناوری دانشگاه تهران راه اندازی کند.کاظمیان راکتور را یکی از مهمترین قسمتهای هر پایلوت دانست و افزود: این راکتور از استیل زنگ نزده ساخته شده و به دلیل محدودیت مالی با استفاده از یک پمپ، خوارک دهی، خارج کردن محصول از راکتور و مخلوط کردن مواد حین انجام واکنش انجام می گیرد و قادر است زئولیتهای X ، Y، A و P را که در دمای 80 تا 100 درجه سانتیگراد سنتز می شوند با موفقیت تولید کند. به گفته مجری طرح، استفاده از یک پمپ به دلیل محدودیت منابع ابتکاری درخور توجه است ولی منجر به کاهش عمر مفید آن می شود. همچنین برای سنتز برخی از زئولیتها که نیاز به دمای بیش از 160 درجه سانتیگراد است به دلیل مشکلات ناشی از نشت احتمالی در فشارهای عملیاتی، مناسب نیست.وی با بیان اینکه دوغاب حاصل از فرآیند راکتور حاوی مواد با ارزشی مانند سیلیس، سود و آلومینیم است اظهار داشت: این مواد از یک سو از نظر اقتصادی مواد با ارزشی هستند و از سوی دیگر خطراتی را برای محیط زیست در بر دارند که باید جداسازی شده و به چرخه سنتز بازگردند.مجری طرح ادامه داد: برای جداسازی این مواد دستگاه سانتریفیوژ با ظرفیت 40 کیلوگرم و 1200 دور در دقیقه به منظور جداسازی مواد در مینی پایلوت طراحی و راه اندازی شده است. وی با اشاره به این مطلب که جداسازی نانو زئولیتها نیاز به سانتریفیوژ با دور بسیار بالاتر ( تا 20 هزار دور در دقیقه) دارد، افزود: طراحی این نوع سانتریفیوژ نیز در این گروه انجام شده است و هم اکنون مراحل میانی ساخت خود را می گذراند که به دلیل کمبود منابع مالی به کندی پیش می رود. کاظمیان خاطرنشان کرد: با توجه به نیاز روزافزون مراکز دانشگاهی به سیستم های آزمایشگاهی سنتز نانو زئولیت ها، این گروه انواع راکتورهای آزمایشگاهی مورد نیاز برای سنتز در شرایط آب- گرمایی(Hydrothermal) را برای سنتز زئولیتها در محیطهای گرمایی مختلف و به ویژه مایکروویو طراحی و ساخته است که هم اکنون در حال خدمت رسانی به دانشجویان و مراکز دانشگاهی است.وی همچنین طراحی دستگاه آب صنعتی را از دیگر اقدامات دانست و خاطر نشان کرد: آب شهر برای انجام واکنشهای سنتز در پایلوت به دلیل وجود املاح مناسب نیست که برای این منظور سیستم تولید آب 3 بار تقطیر طراحی شد که قادر است حدود 3 و نیم تا 4 لیتر در ساعت آب demineralized مورد نیاز راکتور را تولید کند.مجری طرح به برنامه های خود برای بازیافت مواد از راکتورهای سنتز زئولیت و به صفر رساندن ضایعات برای جلوگیری از آلودگیهای زیست محیطی اشاره کرد و به مهر گفت: کاهش آلاینده های محیط زیست وقتی معنا دارد که استانداردهای تدوین شده در این زمینه ضمانت اجرایی داشته باشد ولی وقتی برای آنالیز پسماند مایع صنعتی باید هفته ها در انتظار استفاده از دستگاه آنالیز باشیم عملا کسی به دنبال مسائل زیست محیطی نمی رود.
پنج شنبه بیست و چهارم 5 1387